Энэ блог хэр бэ?

понедельник, 3 февраля 2014 г.

Һургуулидаа бэшэһэн найраглал


Гурбан голой бэлшээри

Би Яруунын аймагай Эгэтын-Адаг нютагта түрэһэнби. Минии нютаг түргэн моридуудаара, дууша үльгэршэнүүдээрээ, хатарша хүбүүд басагадаараа бүхы Буряад орондо мэдээжэ.
Үргэн Яруунын талада, арюун тунгалаг нуурнуудай хоорондо Шулуута баабайн хормойдо минии нютаг оршодог. Тосхоноймнай баруун тээ уһаляа холинхой Эгэтэ, Маарагта голнууд Үдэ голтой нэгэдэдэг. Энэ газар “Гурбан голой бэлшэр” гэжэ нэрэтэй.
Гэртээ ерэхэ бүхэндөө, би энэ газарта ерээд, оршон тойрон байһан байгаалияа хараха дуратайб.
Яруунын талаар гүйжэ, аршаануудайнь шэмэг шэнгээһэн Эгэтэ Маарагтын гүйхэн уһан ходо дулаахан, баряад үзэхэдэ зөөлэхэн шэнги. Сэб сэбэрхэн, наранай туяа доро яларжа, толоржо байһан уһа харахада, нюдэндэ үбшэнтэй. Оёороорнь алтан мэтэ эльһэн ялалзанхай, эрьеэрнь ноб-ногоон ногоон соогуур сэсэгүүдэй хүхэхэн, шарахан, улаахан хүхюутэй тархинууд бултайнхай.
Үдэ голой уһан Эгэтэ Маарагтын уһанһаа ондоо. Уухада дабһатай шэнги, хүнэгөөр зөөхэдэ хүндэ шэнги, харахада харабтар шэнги , гүнзэгы хүйтэн уһан. Үдэ голой эрьенүүд, хара улаан шабарайнь харагдана, үндэр ой модо, бургааһаар ургашанхай.
Тиигээд иимэ тад ондоо уһануудай холилдожо байхыень харахада ехэ һонин. Үдын хзйтэн хара уһан Эгэтэ Мааргатын уһа хүсөөрөө дараһан мэтэ залгижархидаг. Тиигээд тэрэ газартань аман шэнги эрьюулгэ спираль болон эрьелдэдэг. Дулаахан уһан тэрэ аман соо шэнгээд, нэгэ жэгдэ бүрэнхы, харабтар болоод, саашаа гүйжэл-гүйжэл байна.



Манай байдал голой уһан шэнги, гүйдэлөө удаархашье, түргэлхэшье, харин харин хэзээдээшье нэгэ газарта тогтоохогүй.